Hint Felsefesi ve Kökenlerine Genel Bir Bakış | PDF İLE

Hint, şüphesiz öğretilerin şehridir. Günümüzde bu öğretilerin ilk yazılı aktarımı MÖ. 1500 yılı civarına temellenir ancak bu, öğretilerin ilk yazınsal ürünlerinin tarihlendirilmesidir; sözel olarak Hint düşüncelerinin başlangıcı şüphesiz daha da eskilere dayanmaktadır.

Aryanlar, Hint Felsefesi ve edebi külliyatının ilk eserlerini vererek, günümüze gelmesine vesile olmuşlardır. Onların Sanskrit dilince yazılmış Vedalar’ı hem dini hem de düşünsel adımların başlangıcı sayılmaktadır. Vedalar,  elli iki harfiyle en zengin alfabelerden biriyle yazılmıştır.

Hint’in felsefesi, dini, bilimi -batıyla tanışmasına kadar-iç içe olmuştur. Bugün kimilerince Hint düşünceleri felsefi değil de, dini olarak ele alınmaktadır. Hint Felsefesi Tarihi açısından ele alındığında Hint’in fikirlerinin üstüne, Upanişadlardan gelen idealizm ve fenomenolojik görüşler o kadar sinmiştir ki, Doğu’ya özgü metafizik düşüncelerden kendilerini alamamışlardır. Onlar metafizik görüşlerini, dinleri edinince veyahut tam tersi, metafizik inşaları akılsal değil de, sezgisel bir inşaymış gibi tavır takınılmıştır. Batı nasıl felsefede kavram üretmeyi seviyorsa, Doğu da kendine özgü bir şekilde düşüncelerini pratik hayatlarına, gündelik yaşamlarına indirmeye çalışıyordu. Başka bir tabirle fildişi kulelerde değil de, kendi kurtuluşları için felsefe yapıyorlardı.

Şayet felsefede amaç, kavram üretmekse; Hint, zengin alfabesiyle bunu pekala yapabilirdi. Ki, Hint düşüncelerinin arkeolojik araştırmalarıyla birlikte, bunu fazlasıyla yaptığı barizdir. Ancak Hint’te felsefeyle ilgilenenler için felsefe niyeti, bir kavram dünyası yaratmak olmamıştır. Batı’da olduğu şekliyle fikir buluşu gibi teoriler ortaya atılma amacında olunmamıştır. Bir hakikat arayışının yanında, o hakikate ulaşma amacı vardır. Tanrı olunmak istenmektedir. Tanrı’yı aramak değil.

Kast sistemi, Aryanlarda “karma” anlayışına dayanıyordu. Eğer en alt kasttaysanız, bu sizin kötü eylemlerinizin sonucudur. Eşitsizlik, devlet ya da toplumdaki kötülük ve canilikten değil, sizin kendi iradeniz sebebiyledir. Bu kısmi bir iradedir. Herkes karma yasasına tabiidir. Ve olduğu kastın sorumluluklarını yerine getirir, uslu ve “iyi” bir kişi olursa öldükten sonra iyi karma biriktirdiği için bir üst kasta çıkabilecektir. Kişi, başka kasttan biriyle kesinlikle evlenemez. Şayet, hiçbir kasta ait dahi olmayan kötücül varlık olarak dünyaya göç etmiş olan, dokunulmazlar sınıfıyla iletişim dahi kurulamaz.

Kast sistemi, Hint Antik Çağı’nın sinsice ancak bir o kadar da zekice kurgulanmış siyasi düzeneğidir. Onların karma döngüsü veyahut bir başka adıyla ruh göçü çarkından kurtulmanın yani samsaradan kurtulma fikri, Hint’in ister dini ister ateist kesimi olsun tüm düşünce sistemlerinde içerik olarak farklılaşsa da fikir olarak ortaktır. Hint Felsefesi ‘ni oluşturan düşüncelerin neredeyse hepsinde, acıdan kurtulmanın ve özgürlüğün yolları aranmıştır. Bu anlamda acının ve özgürlüğün felsefesini yapmışlardır.

Hint Felsefesi Upanişadlar’ın monist idealizmiyle kendine özgü bir tavır inşa etmiştir. Upanişadlar, Antik Çağ’ın fenomenolojik, monist idealizm felsefesiydi. “Vedalar Çağı”nda, Hint Felsefesi genel anlamıyla dört temel Vedalar’a (Rigveda, Atharveda, Yacurveda, Samaveda) ve Vedalar’dan sonra gelen Upanişadlar’a dayanmaktadır.

Sonrasında ise, ateist okullar gelir ki en bilinenleri ve Vedalar otoritesini reddetmeleri açısından Hint’in materyalizm anlayışı, Budizm ve Cainizm gelir.  Bu felsefeler “Nastika” ekolleri olarak bilinir.  Sonrasında ise Hint Felsefesi, kendine özgü metoduyla bir “Sistemler Çağı” oluşturmuştur. Vedaları yorumlamışlar, Vedalar’ın otoritesini kabul edip, o otoritenin içinden kendi felsefelerini yapılandırmışlardır…