Hatha Yoga Nedir? Hatha Yoga Pradipika Öğretisi
Hatha Yoga nedir?
Batı’da ve Türkiye’de en fazla tercih edilen Raja Yoga’nın bir koludur.
Hatha Yoga Nedir?
“Kuvvet, çaba ve sağlam durmak” anlamlarına gelen Hath kökünden türediği düşünülmektedir.
Güneş anlamına gelen ‘Ha’ ve ay anlamına gelen ‘Tha’ kelimelerinden türemiştir. Hatha yoga gücün, çabanın ve kuvvetin yogasıdır. Bir başka deyişle bedendeki pranayı ( yaşam enerjisi ve gücünü) çabayla, istikrarla ve kuvvetle yönlendirerek, kontrol ederek birliğe ulaşmayı amaçlayan pratiklerdir. Kelime anlamına gelince ay ve güneş içeriği dişil ve eril enerjiyi temsil etmektedir. Dişil ve eril enerjiyi dengelemek, birleştirmek bu yoga türünün nihai amacıdır. Hatha yoga, bedendeki ikiliklerin, karşıtlıkların, düalizmin ortadan kalkması ve tekil bir enerji akışının sağlanması için yapılan uygulamalardır. Günümüz bilim dilinde Ha, sempatik sinir sistemini(savaş-kaç mekanizması, tehlike anında çalışan sistem, sağ beyin de denilebilir) Tha ise parasempatik sinir sistemini (yavaşla, dinlen daha onarmaya odaklanan bir sistem, sol beyin) temsil etmektedir.
Denge için Hatha Yoga’nın Beş Yöntemi
- Asana (fiziksel duruşlar)
- Pranayama (nefes hakimiyeti)
- Bandha (enerji kilitleri): Yoga nefes teknikleri yani pranayama uygulamalarında üç bandha yani enerji kilitleri bulunur. Bu kilitler asana, meditasyon ve mudra pratiklerinde yaşam gücünü(prana) kilitleyerek dışarı akmasını engeller.
- Mudra (enerji mühürleri):” El duruşu, ellerle yapılan işaretler, mühür” anlamlarına gelir. Pranayı (yaşam enerjisini) daha yüksek farkındalığa yöneltmek amacıyla kullanılan enerji kilitleridir. Prana’yı bedende iyileştirmek, manevi ve fiziksel özgürlüğünü sağlamak , enerji alanını temizlemek için uygulanan kilitleme yöntemleridir. Örn: Anjali/namaskara mudra, dhyana mudra, jnana/çin mudra
- Kriyalar (arınma teknikleri) : Kundalini enerjisini uyandırmak için başvurulan temizleme ve arınma teknikleridir. Örnek; Ateş nefesi, ağız geniz sinüs ve burun boşluklarını temizlemek, sindirim sistemini arındırmak ve temizlemek…
Hatha Yoga, fiziksel bedendeki enerji kanallarını (nadileri) ve enerji merkezlerini (çakraları) harekete geçirip ve arındırır. Enerjinin bedende kontrol edilmesini sağlar. Özellikle prana çalışmalarıyla zihinde de hakimiyet kurulabilir ve dalgalanmalar bu pratikler sayesinde dizginlenir. Ve birliğin(mutlak olanın) kavranışı daha mümkün kılınabilir.
Hatha Yoga Pradipika
Hatha yoganın en önemli eseri olan Pradipika “Hatha Yoga’ya Işık” anlamına gelmektedir. On dördüncü yüzyılın ortalarında Swami Swatmarama tarafından yazılmıştır. Hatha Yoga için en güvenilir ve temel kaynak olarak bilinir. Eser, kişinin iç yaşam enerjileri üzerinde güç ve kontrol sahibi olmasını öğretmeyi amaçlar.
Kaynakça:
Damla Dönmez / Canan Emir – Sanskrit Yoga ve Vedanta Sözlüğü